Girişimciler için Türkiye’de marka patent başvurusu yapmak son yıllarda oldukça umut verici bir hal aldı. 2016’da yerli patent başvuru sayısı %16,93’lük bir artışla 6445’e ulaşırken, 2024’te bu sayı rekor kırarak 10.186’a yükseldi. Bu hızlı artış, fikri mülkiyet haklarına verilen önemin giderek arttığını gösteriyor.
Marka patent başvurusu nasıl yapılır sorusuna yanıt verirken, online marka patent başvuru süreçlerinden e-devlet üzerinden yapılabilecek işlemlere kadar tüm detayları açıklayacağız. Bu nedenle, fikri mülkiyetinizi korumak için atmanız gereken 7 önemli adımı ve bu süreçte size yardımcı olabilecek uzman patent firmalarını mercek altına alıyoruz.
Marka ve Patent Başvurusuna Hazırlık
Fikri mülkiyet haklarını korumanın ilk adımı, doğru ve eksiksiz bir hazırlık süreci oluşturmaktır. Başvuru aşamasında yapılacak hatalar, reddedilmelere veya ileride hukuki sorunlara yol açabilir. Bu bölümde, marka patent başvurusu için gerekli belgeleri, araştırma süreçlerini ve teknik dokümantasyon hazırlama aşamalarını ele alacağız. Marka ve patent başvurusu için gereken belgeler, başvuru sahibinin gerçek kişi ya da tüzel kişi olmasına göre değişiklik gösterir. Şirketler için imza sirküleri ve vergi levhası istenirken, bireyler için nüfus cüzdanı fotokopisi ve açık adres bilgileri talep edilmektedir. Ayrıca, 2020 yılından itibaren Türk Patent ve Marka Kurumu, fiziksel evrakla başvuru yapma seçeneğini kaldırmış olup, başvurular yalnızca internet üzerinden gerçekleştirilmektedir. Marka tescil başvurusu için gerekli olan temel belgeler şunlardır:
• Başvuru formu (markanın adı, logosu ve kullanım alanları)
• Marka sahibinin tam adı, adresi ve iletişim bilgileri
• Marka görseli (logo veya sembol içeriyorsa)
• Sınıf bilgileri ve kullanım alanları
• Varsa rüçhan talebi (öncelik talebi) Patent başvurusu için ise daha teknik belgeler gerekmektedir.
Bunlar arasında başvuru formu, başvuru ücreti dekontu, tarifname, istemler, özet ve varsa teknik çizimler yer alır. Özellikle tarifname ve istemlerin doğru bir şekilde hazırlanması büyük önem taşır; çünkü tarifnamede belirtilmeyen unsurlar için istemde bulunulamaz ve istemlerde yazılmayan özellikler korunamaz.
Marka tescili öncesi araştırma süreci, başarılı bir marka tescili için atılacak en önemli adımlardan biridir. Başvuru yapmadan önce kapsamlı bir araştırma yapmak, tescil etmek istediğiniz markanın başka benzer veya aynı isimdeki markalarla çakışıp çakışmadığını belirlemek için kritik bir adımdır. Eğer bu araştırmayı yapmazsanız, başvurunuz reddedilebilir ya da tescil edilmiş bir marka ile hukuki sorunlar yaşayabilirsiniz. Marka araştırması için kullanabileceğiniz bazı kaynaklar şunlardır:
• Türk Patent ve Marka Kurumu’nun resmi web sitesi
• Marka vekilleri tarafından sunulan araştırma hizmetleri
• Çeşitli patent ofislerinin veri tabanları Araştırma sürecinde yalnızca birebir aynı isimleri değil, benzer ses ve yazılışlara sahip markaları da göz önünde bulundurmalısınız. Ayrıca, markanızın kullanılacağı ürün veya hizmet sınıflarında mevcut olan markaları da kontrol etmelisiniz. 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 5. ve 6. maddelerine göre, benzer bir markanın varlığı, mutlak ret ve nispi ret nedenleri arasında sayılmaktadır. Patent başvurusu için teknik dokümantasyon hazırlamak, marka başvurusuna göre daha karmaşık ve detaylı bir süreçtir.
Başvuru dosyasının dikkatlice ve teknik detaylara uygun bir şekilde hazırlanması oldukça önemlidir.
Dosyada bulunması gereken temel unsurlar şunlardır:
1. Tarifname: Buluşun ilgili olduğu teknik alanda uzman bir kişi tarafından, buluşun uygulanabilmesi için gerekli tüm detaylar açık ve ayrıntılı bir şekilde yazılmalıdır. Tarifnamede buluşun amacı, mevcut benzer ürün veya teknolojilerden nasıl farklılaştığı, buluşun parçaları ve özellikleri ile sanayiye nasıl uygulanacağı açıklanmalıdır.
2. İstemler: Buluşun yenilikçi yönleri, yeni olduğu iddia edilen teknik özellikleri ve koruma talep edilen unsurlar bu bölümde belirtilir. Örneğin, “Buluş, … motoru olup, özelliği; yakıt tasarrufu sağlayan … olmasıdır” gibi somut özellikler içermelidir.
3. Özet: Yaklaşık 50-100 kelime ile buluşun teknik özelliklerine kısaca değinilir.
4. Teknik Çizimler: Buluşun teknik özelliklerini daha iyi anlatabilmek için çizimler eklenebilir. Ancak, siyah dışında renk kullanılamaması gibi bazı teknik kısıtlamalar bulunmaktadır.
Patent başvurusu yapmadan önce, buluşunuzun gerçekten “yenilik” taşıyıp taşımadığını iyice araştırmanız önemlidir. Bu araştırmayı yaparken, Türk Patent ve Marka Kurumu’nun (TÜRKPATENT) veri tabanları, Avrupa Patent Ofisi (EPO), ABD Patent Ofisi (USPTO) veya Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı’nın (WIPO) veri tabanlarından faydalanabilirsiniz. Buluşunuzun tescil edilebilirlik analizini yaptırmak, başvurunuzun başarılı olma ihtimalini artırır ve gelecekte karşılaşabileceğiniz sorunları önler.
Özetle, marka patent başvurusu sürecinde kapsamlı bir hazırlık yapmak, doğru belgeleri eksiksiz bir şekilde hazırlamak ve detaylı bir ön araştırma gerçekleştirmek, başvurunuzun başarı şansını önemli ölçüde artıracaktır. Bu hazırlık aşamasında profesyonel destek almak, sürecin daha verimli ve sorunsuz bir şekilde ilerlemesine yardımcı olabilir.
Marka Sınıfı ve Uygunluk Analizi
Marka tescil sürecinde atılacak en önemli adımlardan biri, doğru marka sınıfını seçmektir. Bu aşama, özellikle markanızın uzun vadeli korunması açısından oldukça kritik bir rol oynar ve başvurunuzun temelini oluşturur. Dünya genelinde kabul gören ve Türkiye’de de uygulanan marka sınıflandırma sistemini anlamak, başvurunuzun başarısında belirleyici bir etkiye sahiptir.
Marka sınıfı nedir ve neden bu kadar önemlidir?
Marka tescil sınıfları, markanızın hangi ürün veya hizmet kategorilerinde yasal olarak korunacağını belirleyen uluslararası bir sınıflandırma sistemidir. Bu sistem, dünya genelinde kabul gören ve “Nice Sınıflandırması” olarak bilinen bir standarda dayanıyor. Türk Patent ve Marka Kurumu (TÜRKPATENT), markaların ürün veya hizmet sınıfına göre korunabilmesi için toplamda 45 farklı kategori belirlemiştir. Bu kategorilerin ilk 34’ü mal (ürün) gruplarını, geri kalan 11’i ise hizmet kategorilerini kapsamaktadır.
Marka sınıfı seçimi, sadece yasal bir zorunluluk değil, aynı zamanda stratejik bir adımdır. Öncelikle, bir markanın yalnızca kayıtlı olduğu sınıfta korunması, doğru sınıf seçiminin ne kadar önemli olduğunu gösteriyor. Eğer ilgili alanınızı kapsayan sınıfları seçmezseniz, aynı isim veya benzer bir marka başka bir sınıfta tescil edilebilir ve yasal olarak kullanılabilir. Bu durumda, marka tescili yapılmadığında markanızın adı veya logosu başkaları tarafından kullanılabilir ve bu da hukuki hak kayıplarına yol açabilir.
Diğer yandan, bir markayı doğru sınıflarda tescil ettirmenin birçok avantajı vardır:
• Markanızı mevcut iş alanlarınızda koruma altına alır
• Gelecekte girebileceğiniz sektörleri de güvence altına almanızı sağlar
• Rakiplerinizin benzer marka isimlerini kullanmasını engeller
• Yasal sorunları önleyerek marka değerinizin korunmasına yardımcı olur
Uygun sınıf seçimi için ipuçları Marka tescil sürecinde doğru sınıfları seçerken dikkat etmeniz gereken bazı önemli noktalar var. Öncelikle, işletmenizin sunduğu ürün ve hizmetleri detaylı bir şekilde incelemeniz gerekiyor. Mevcut faaliyet alanlarınızın yanı sıra, gelecekte genişlemeyi düşündüğünüz alanları da göz önünde bulundurmak oldukça önemli.
Mesela, şu anda sadece parfüm üreten bir marka iseniz ama ileride kozmetik sektörüne adım atmayı planlıyorsanız, ilgili diğer sınıfları da kapsamanız iyi bir fikir. Bu sayede, işinizi büyütürken marka kullanım haklarınızı yasal olarak güvence altına almış olursunuz. Ayrıca, birden fazla sınıfta tescil başvurusu yapmak, markanızın ileride başka sektörlerde de kullanılmasını sağlamış olur. Örneğin, gıda markası oluşturuyorsanız, sadece gıda sınıfında değil, aynı zamanda ambalaj ve lojistik sınıflarında da markanızı tescil ettirmeniz, gelecekteki genişleme planlarınızda daha az engelle karşılaşmanıza yardımcı olur.
Bunların yanı sıra, rakiplerinizin hangi sınıflarda tescil yaptığını incelemek de faydalı olabilir. Aynı sektördeki firmaların tercih ettiği sınıflar, sizin için de bir rehber niteliği taşıyabilir.
Marka sınıfı belirleme araçları hakkında konuşalım. Marka tescil sınıflarını belirlemek için kullanabileceğiniz pek çok araç mevcut. TÜRKPATENT’in resmi web sitesinde bulabileceğiniz “NICE Sınıflandırma Listesi”, bu konuda başvurabileceğiniz en güvenilir kaynaklardan biri. Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı (WIPO) tarafından yayımlanan Nice Sınıflandırması’nın en güncel versiyonuna bu platform üzerinden İngilizce, Fransızca ve İspanyolca dillerinde erişim sağlayabilirsiniz.
Ayrıca, Madrid Mal ve Hizmet Yöneticisi (MGS), WIPO tarafından oluşturulmuş ve 119.000’den fazla İngilizce terim içeren bir veritabanı sunuyor. Bu araç, Türkçe de dahil olmak üzere 25 farklı dile çeviri yaparak, seçtiğiniz mal ve hizmet listelerini bulmanıza yardımcı oluyor. Özellikle uluslararası tescil düşünüyorsanız, bu platform gerçekten büyük bir kolaylık sağlıyor.
Son olarak, TMCLASS uygulaması da marka tescil başvurularında kullanılan mal ve hizmetlerin Nice Sınıflandırması’na göre hangi sınıfa ait olduğunu gösteren ve Türkçe dahil 40 dile çeviri imkanı sunan çevrimiçi bir uygulama. Bu araç sayesinde, ürün veya hizmetinizin hangi sınıfa girdiğini kolayca öğrenebilirsiniz.
Tescil edilen bir marka, 10 yıl boyunca yasal olarak korunur ve bu sürenin sonunda yenileme başvurusuyla koruma süresi tekrar uzatılabilir. Bu yasal koruma, markanızı rakiplerinizin haksız kullanımına karşı güvence altına alır ve markalaşma stratejinizin önemli bir parçasını oluşturur.
Patent ve Marka Sorgulama Süreci
Başarılı bir marka patent başvurusu için en önemli adımlardan biri, başvuru öncesinde kapsamlı bir sorgulama sürecine girmektir. Bu süreç, hem zaman hem de maliyet açısından tasarruf sağlarken, başvurunuzun reddedilme olasılığını da önemli ölçüde azaltır. Günümüzde teknolojinin ilerlemesiyle birlikte, sorgulama işlemleri çok daha kolay ve erişilebilir hale geldi.
Online marka patent başvurusu öncesi sorgulama Patent sorgulaması, başvuru vekilinin Türk Patent ve Marka Kurumu’nun web sitesi üzerinden gerçekleştirebileceği bir incelemedir. Bu işlem, buluşunuzun yeniliğini ve mevcut patentlerle çakışıp çakışmadığını anlamanıza yardımcı olur. Patent araştırması ise başvuru yapıldıktan sonra kurum tarafından daha detaylı bir şekilde yürütülen bir incelemedir.
Günümüzde web tabanlarının yaygınlaşmasıyla birlikte, patent sorgulama işlemleri artık online olarak yapılabiliyor ve bu da başvuru sürecini oldukça hızlandırıyor. Başvuru vekilleri, Türk Patent ve Marka Kurumu’nun Patent Araştırma sayfası aracılığıyla hem patent sorgulaması yapabilir hem de dosyalarını takip edebilirler.
Patent araştırması, çeşitli amaçlarla gerçekleştirilebilir:
• Buluşun patentlenme olasılığını değerlendirmek
• Faaliyet özgürlüğü analizi yapmak
• Teknoloji transferi fırsatlarını gözden geçirmek
• Hükümsüzlük ve ihlal konularında bir değerlendirme yapmak
Bir buluşun patent koruması alabilmesi için, dünyada gerçekten yeni olması, belirli bir buluş basamağı içermesi ve sanayiye uygulanabilir olması gerekiyor. Bu yüzden, patent başvurusunda bulunmadan önce bir ön araştırma yapmanız oldukça faydalı. Böylece, buluşunuzun aslında yeni olmadığını sonradan öğrenmekten kaynaklanabilecek zaman ve maliyet kayıplarının önüne geçmiş olursunuz.
Patent veritabanları nasıl kullanılır?
Patent araştırması yaparken ilk adım, buluşunuza dair anahtar kelimeleri belirlemektir. Bu anahtar kelimelerle patent veritabanlarında arama yaparak ilerlersiniz. Doğru anahtar kelimeleri seçmek, arama sonuçlarınızın kalitesini doğrudan etkiler; bu yüzden arama stratejilerinizi genişletmek, benzer patentleri bulmayı kolaylaştırır. Dünyanın dört bir yanında birçok patent ofisi, kendi veritabanlarını halka açık bir şekilde sunmaktadır.
En sık kullanılan patent veri tabanları şunlardır:
- Espacenet: Avrupa Patent Ofisi (EPO) tarafından sağlanan, 100 milyondan fazla patent belgesini içeren ücretsiz ve kapsamlı bir veri tabanıdır.
- WIPO PATENTSCOPE: Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü tarafından işletilen, özellikle PCT kapsamındaki uluslararası patent başvurularına odaklanan birincil veri tabanıdır.
- Google Patents: Çeşitli ulusal patent ofislerinden gelen patent verilerini erişilebilir bir platformda bir araya getiren popüler bir arama aracıdır.
- USPTO: Amerika Birleşik Devletleri’nde tescil edilmiş patentler için resmi kaynaktır.
- TÜRKPATENT: Türkiye’de tescil edilmiş patentler, faydalı modeller, markalar ve endüstriyel tasarımlar için resmi ve yetkili kaynaktır.
Bu veri tabanları, tekrar buluş yapmaktan kaçınma, mevcut teknolojiyi anlama, rekabet analizi, lisanslama potansiyelini belirleme ve patentlenebilirlik değerlendirmesi gibi stratejik faydalar sağlar.
Benzer marka ve patentlerin tespiti
Benzer markaları tespit etmek için başvurmadan önce birkaç farklı yöntem ve araç kullanabilirsiniz. Marka araştırması ve detaylı sorgulama işlemlerini Türk Patent Enstitüsü veya çeşitli online platformlar aracılığıyla hızlı bir şekilde gerçekleştirebilirsiniz. Marka sorgulaması yaparken, aradığınız kelimenin geçtiği ya da o kelimeyle başlayan sonuçları görebilir, tescil sınıflarına göre filtreleme yapabilirsiniz. Ancak, bilgisayar yazılımıyla elde edilen sonuçların her zaman doğru olmayabileceğini aklınızda bulundurun. Türk Patent Enstitüsü, marka incelemesi yaparken birçok farklı kriteri göz önünde bulunduruyor. Benzerlik kontrolü sadece isim üzerinden değil, aynı zamanda görsel ve fonetik açıdan da inceleniyor. Görsel benzerlikte logo tasarımı, grafik semboller ve yazı fontları gibi unsurlar değerlendiriliyor; fonetik benzerlikte ise markaların telaffuzlarının ne kadar benzer olduğu kontrol ediliyor. Marka tescili yaptırmadan önce, markanızın uzmanlar tarafından uygunluk kontrolünden geçmesi öneriliyor. Daha doğru sonuçlar elde edebilmek için, çalıştığınız sektöre özel belirlenmiş sınıflarda sorgulama yapmak ve tescil başvurusunu bu sınıflarda gerçekleştirmek önemlidir. Online marka ve patent sorgulama, hem zaman hem de para tasarrufu sağlar. Tescil başvurusunda bulunmadan önce, internet üzerinden yapılan bu araştırma ile olası anlaşmazlıkları önleyebilir ve gerekli önlemleri alabilirsiniz. Sorgulama sonuçlarını değerlendirerek markanızın veya buluşunuzun tescil edilebilirliğini analiz edebilir ve stratejinizi buna göre şekillendirebilirsiniz.
Başvuru Dosyasının Hazırlanması
Başvuru dosyasını doğru bir şekilde hazırlamak, marka patent sürecinde başarılı olmanın en kritik adımlarından biridir. Bu aşamada yapılacak hatalar, başvurunuzun reddedilmesine ya da sürecin uzamasına yol açabilir. Bu nedenle, dosya hazırlama sürecine profesyonel bir bakış açısıyla yaklaşmak oldukça önemlidir.
Marka başvuru formu nasıl doldurulur?
Marka başvuru formunu doldurmak, tescil sürecinin sorunsuz bir şekilde ilerlemesi için oldukça önemlidir. Formda yer alması gereken temel bilgiler şunlardır:
• Başvuru sahibi veya sahiplerinin kimlik ve iletişim bilgileri
• Eğer başvuru bir vekil aracılığıyla yapılıyorsa, vekilin kimlik ve iletişim bilgileri
• Varsa, rüçhan hakkı talebine dair bilgiler
• Kanunun 4. ve Yönetmeliğin 7. maddesinde belirtilen şartları taşıyan marka örneği
• Marka örneğinde Latin alfabesi dışındaki harfler kullanıldıysa, bunların Latin alfabesindeki karşılıkları
• Marka başvurusuna konu olan malların veya hizmetlerin Nis Anlaşması’na göre sınıf numaraları ve bu numaralara uygun olarak hazırlanmış listesi
• Yetkili kişi veya kişiler tarafından atılmış imza
• Başvuru ücretinin ödendiğini gösteren bilgi
Marka görseli söz konusu olduğunda, dikkat edilmesi gereken en önemli şey, markanızın görünümünün ve tasarımının net bir şekilde ortaya konmasıdır. Logo veya şekil içeren markalarda, yüksek çözünürlüklü bir görselin sisteme yüklenmesi şarttır.
Patent başvuru dosyasında bulunması gerekenler
Patent başvuru dosyası, markalara göre daha teknik ve detaylı hazırlanması gereken bir belgedir. Patent başvurusu için dosyanızda bulunması gereken temel unsurlar şunlardır:
- Tarifname: Buluşun tüm detayları ile anlatıldığı kısımdır. Buluş konusunun ilgili olduğu teknik alanda uzman olan bir kişi tarafından buluşun uygulanabilmesini sağlayacak nitelikte hiçbir şey gizlenmeden açık ve ayrıntılı olmalıdır. Tarifname içeriğinde bulunması gerekenler:
- Teknik Alan
- Tekniğin Bilinen Durumu
- Buluşun Amacı
- Şekillerin Açıklaması
- Şekillerdeki Referansların Açıklaması
- Buluşun Detaylı Açıklaması
- Buluşun Sanayiye Uygulama Biçimi
- İstemler: Buluşun korunması istenilen yeni olan unsurlarının belirtildiği kısımdır. Korumanın kapsamını istemler belirler ve istemler tarifname ve resimler esas alınarak yorumlanır.
- Özet: Sadece teknik bilgi vermek amacıyla hazırlanır ve 50-100 kelime arasında olmalıdır.
- Resimler: Teknik çizim ve akış diyagramları resim olarak kabul edilirken, fotoğrafların resim olarak verilmemesi gerekir.
Ayrıca, 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu’nun yeni düzenlemesi ile sadece tarifname vermekle başvuru yapılabilmektedir. Patent başvuru tarihi, bu tarifnamenin Kurum’a verildiği tarih, saat ve dakika itibariyle kesinleşir.
u nedenle, resmi bir patent ofisi ile tescil işlemlerinizi yürütmek daha sağlıklı bir tercih olabilir.
Türk Patent ve Marka Kurumu’na Başvuru
Türk Patent ve Marka Kurumu’na başvuru yapmanın birçok farklı yolu var. Doğru başvuru kanalını seçmek, ücretleri anlamak ve başvuru sonrasında süreci takip etmek, fikri mülkiyet haklarınızı korumanın en önemli adımlarıdır.
Başvuru kanalları: vekil aracılığıyla
Marka patent başvurunuzu çeşitli yollarla gerçekleştirebilirsiniz. İlk olarak, Türk Patent ve Marka Kurumu’nun (TÜRKPATENT) resmi web sitesinden çevrimiçi başvuru yapma seçeneğiniz var. Bu sistemde, başvuru formlarını elektronik ortamda doldurup gerekli belgeleri yükleyerek işleminizi tamamlayabilirsiniz. Ancak yanlış bir başvuru markanızı alamamanıza sebep olacaktır. Bu nedenle bir diğer seçenek seçenek olan patent ve marka vekilleri aracılığıyla başvuruyu öneriyoruz. Bu uzmanlar, başvuru sürecinde size rehberlik eder ve teknik detayların doğru bir şekilde hazırlanmasını sağlar. Özellikle karmaşık patent başvurularında vekil desteği almak, başarı şansınızı artırabilir.
Başvuru sonrası takip süreci
Marka patent başvurusu tamamlandığında, takip süreci başlar. Her başvuruya özel bir numara verilir ve bu numara ile işlemlerinizi kolayca izleyebilirsiniz. TÜRKPATENT, başvurunuzu inceledikten sonra şekli inceleme raporunu hazırlar.
Marka başvuruları için, şekli inceleme sonrasında başvurunuz Resmi Marka Bülteni’nde yayımlanır. Bu yayından itibaren, üçüncü kişiler iki ay içinde başvurunuza itiraz edebilir. Eğer itiraz gelmezse, tescil işlemleri tamamlanır ve marka tescil belgesi düzenlenir. Patent başvurularında ise, şekli incelemeden sonra bir araştırma raporu hazırlanır. Bu rapor, buluşunuzun yenilik kriterlerini karşılayıp karşılamadığını gösterir. Araştırma raporunun ardından, inceleme talebinde bulunmanız gerekecek. İnceleme sonucunda başvurunuz ya reddedilir ya da patent belgesi verilir.
Başvuru durumunuzu TÜRKPATENT’in çevrimiçi dosya izleme sistemi üzerinden marka vekiliniz takip edecektir. Bu aşamada, kurumdan gelen yazışmalara marka vekilinizin zamanında yanıt vermeniz, başvurunuzun başarılı bir şekilde sonuçlanması için oldukça önemlidir.
İtiraz ve Yayın Süreci
Marka ve patent başvurusunun en kritik aşamalarından biri, itiraz ve yayın sürecidir. Bu aşama, fikri mülkiyet haklarınızın yasal olarak tanınması açısından oldukça önemli bir dönüm noktasıdır. Başvurunuzun başarılı olabilmesi için bu süreçteki adımları doğru bir şekilde anlamak ve yönetmek büyük bir önem taşır.
Marka bülteni nedir?
Marka bülteni, Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından her ay iki kez yayımlanan resmi bir bültendir. Bu bülten, marka başvurularının tescile uygun bulunmasının ardından, ilgili kişilerin görebilmesi ve gerektiğinde itiraz edebilmesi için yayınlanan bir platformdur. Marka başvuruları, Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından şekil ve usul açısından incelendikten sonra, marka kriterlerine aykırı bir durum tespit edilmediği takdirde bültende ilan edilir.
Marka bülteni, tescil edilecek markaların 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 5. ve 6. maddelerine göre değerlendirilmesi amacıyla iki ay boyunca yayında kalır. Bu süre içinde, üçüncü kişiler, tescil edilmek istenen markanın kendi markalarıyla benzerliği veya başka nedenlerle itirazda bulunabilirler.
İtiraz gelirse ne yapılmalı?
Markanız bültende yayınlandıktan sonra, eğer bir itiraz gelirse, hızlı ve doğru adımlar atmanız oldukça önemli. İtiraz süresi, markanın bültende yayınlanmasından itibaren iki ay olarak belirlenmiştir. İtiraz eden taraf, bu süre zarfında itiraz gerekçelerini ve delillerini içeren bir dilekçeyi Türk Patent ve Marka Kurumu’na sunar. İtiraz bildirimini aldıktan sonra, bir ay içinde karşı görüş bildirme hakkınız bulunuyor. Bu aşamada yapacağınız karşı görüş, marka başvurunuzun sonucunu etkileyebilir.
Karşı görüşünüzde şu noktalara değinmeniz önemlidir:
- Markanızın itiraz edilen markadan farklarını vurgulayın
- İşitsel, görsel ve kavramsal benzerlik değerlendirmelerini teknik hukuki açıklamalarla destekleyin
- Yargıtay’ın mevcut içtihatlarını ve marka inceleme kılavuzunu referans gösterin
Marka uzmanı, itirazı değerlendirirken hem itiraz eden kişinin hem de sizin sunduğunuz belgeleri dikkatlice inceler ve bir karar verir. Bu karar, markanızın tescil edilebilir olup olmadığını belirler. Verilen karara karşı her iki tarafın da iki ay içinde yeniden inceleme talep etme hakkı bulunur.
İtiraz süreci karmaşık olabileceğinden, marka hukuku konusunda uzman bir avukattan yardım almanız önerilir. Uzman desteği almak, teknik konuların doğru bir şekilde ele alınmasını sağlar ve lehinize sonuç alma şansınızı artırır.
Patent başvurusunda inceleme süreci
Patent başvurularında inceleme süreci, markalardan farklı olarak daha teknik ve kapsamlı bir değerlendirme gerektirir. Patent başvurusu için bir araştırma raporu hazırlandıktan sonra, bu raporu alan başvuru vekili üç ay içinde inceleme talep edebilir ve varsa araştırma raporuna dair görüşlerini iletebilir. İnceleme sürecinde uzman, tarifnameyi, istemleri ve varsa resimleri gözden geçirerek buluşun patentlenebilirlik kriterlerini karşılayıp karşılamadığını değerlendirir.
Bu değerlendirmede şu unsurlar dikkate alınır:
- Başvuru sahibinin araştırma raporuna ilişkin görüşleri
- Üçüncü kişilerin patent başvurusuna ilişkin görüşleri
- Araştırma raporunda belirtilen dokümanlar
- İnceleme aşamasında tespit edilen diğer dokümanlar
İnceleme sonucunda, başvurunun ve buluşun Sınai Mülkiyet Kanunu’na uygun olduğuna karar verilirse, patent verilecektir. Ancak, eğer değerlendirme sırasında bir uygunsuzluk tespit edilirse, başvuru vekiline gerekçeleriyle birlikte bir bildirim yapılır ve üç ay içinde görüşlerini sunma hakkı tanınır.
TÜRKPATENT’te araştırma ve inceleme talebi işlemleri, hizmet standartlarına uygun bir şekilde en geç 18 ay içinde tamamlanıyor. Ancak, iş yükünün artması nedeniyle bu süre uzayabiliyor. İnceleme aşamasında yapılan her bildirim, ayrı bir rapor niteliği taşıdığından, her yeni bildirimle başvuru süreci ortalama 12 ay daha uzayabiliyor. Sonuç olarak, marka ve patent başvurularında itiraz ve yayın süreci, hak sahipliğinin belirlenmesinde oldukça kritik bir aşama. Bu süreçte doğru adımları atarak ve gerektiğinde uzman desteği alarak fikri mülkiyet haklarınızı koruma altına alabilirsiniz.
Tescil Belgesi ve Koruma Süresi
Başvuru süreci tamamlandıktan sonra elde ettiğiniz tescil belgesi, fikri mülkiyet haklarınızın resmi olarak tanındığını gösteren bir kanıttır. Bu belgenin ne zaman alındığı, koruma süresi ve haklarınızı koruma stratejileri, marka ve patent sahibi olmanın sunduğu avantajlardan en iyi şekilde yararlanmanızı sağlar.
Marka tescil belgesi ne zaman alınır?
İtiraz süresi dolduktan sonra herhangi bir engel yoksa, marka tescili kesinleşir ve başvuru vekiline tescil belgesi verilir. Bu belge, markanın hukuki sahipliğini ve yasal olarak korunmasını sağlayan oldukça önemli bir dokümandır. Türk Patent ve Marka Kurumu, tescil belgesini başvuru vekiline posta yoluyla ulaştırır. Belgeyi alan marka sahibi, artık markasını koruma ve yasal haklarını kullanma yetkisine sahip olur.
Tescil işlemleri tamamlandığında, başvuru sahibi resmi olarak marka sahibi unvanını kazanır. Bu unvan, markanın başkaları tarafından kullanılmasını veya taklit edilmesini engelleme hakkı tanır. Marka tescil başvurusunun onaylanmasından sonra, tescil süreci genellikle 8 ila 10 ay arasında sürer.
Patent koruma süresi ve yenileme
Tescil edilmiş bir patent, başvuru tarihinden itibaren 20 yıl boyunca koruma sağlar. Faydalı modeller ise 10 yıl süresince korunur. Ancak, bu korumanın devam edebilmesi için patent sahibinin her yıl yenileme işlemini gerçekleştirmesi gerekiyor.
Yenileme başvurusu, patent veya faydalı model koruma süresinin sona ermesinden önceki 6 ay içinde yapılabilir. Eğer bu süre içinde yenileme işlemi yapılmazsa, koruma süresinin bitiminden sonraki 6 ay içinde cezalı bir ücret ödenerek yenileme yapılabilir. Süresi içinde yenilenmeyen veya usulüne uygun bir şekilde yenilenmeyen patent tescilinin koruması sona erer ve buluş kamuya mal olur.
Marka tescili ise 10 yıl boyunca koruma sağlar ve bu süre, onar yıllık dönemler halinde yenilenebilir. Markanın koruma süresinin devam etmesi için yenileme başvurusu yapılmalı ve harç ödemesi gerçekleştirilmelidir.
Tescil sonrası hakların korunması
Tescil belgesi alındıktan sonra, marka veya patent sahibinin hakları güvence altına alınır. Ancak, bu hakların aktif bir şekilde korunması da marka sahibinin sorumluluğundadır. Marka sahibi, markasını sürekli olarak takip etmeli ve olası hak ihlallerine karşı önlem almalıdır.
Eğer başkaları tescil edilmiş markayı izinsiz kullanıyorsa, marka sahibi Türk Patent ve Marka Kurumu’na başvurarak yasal işlem başlatma hakkına sahiptir. Benzer şekilde, patent hakları ihlal edildiğinde de yasal yollara başvurulabilir.
Marka ve patent ofisleri, tescil sonrası süreçte de destek sunar. Örneğin, tescil edilen marka veya patentin ihlal edilmesi durumunda hukuki hakların korunması için rehberlik eder ya da tescil süresi dolduğunda yenileme işlemleri hakkında bilgi verir.
Karşılaştırma Tablosu
| Adım | Temel Amaç | Önemli Belgeler | Süre | Kritik Noktalar |
| Marka ve Patent Başvurusuna Hazırlık | Fikri mülkiyet haklarını koruma altına almak için ön hazırlık | Başvuru formu, kimlik belgeleri, marka görseli, imza sirküleri | N/A | Başvuru aşamasındaki hatalar reddedilmeye yol açabilir |
| Marka Sınıfı ve Uygunluk Analizi | Markanın hangi ürün/hizmet kategorilerinde korunacağını belirlemek | Nice Sınıflandırma listesi | N/A | Doğru sınıf seçimi yasal koruma kapsamını belirler |
| Patent ve Marka Sorgulama Süreci | Benzer marka/patent varlığını kontrol etmek | Anahtar kelimeler, araştırma raporları | 18 ay (patent araştırma) | Online veritabanlarının etkin kullanımı gerekli |
| Başvuru Dosyasının Hazırlanması | Tüm belgelerin eksiksiz hazırlanması | Tarifname, istemler, özet, teknik çizimler | N/A | E-imza veya mobil imza gerekebilir |
| Türk Patent ve Marka Kurumu’na Başvuru | Resmi başvuru sürecini başlatmak | Başvuru formu ve ücret dekontu | 8-10 ay (marka tescil) | Farklı başvuru kanalları mevcuttur |
| İtiraz ve Yayın Süreci | Üçüncü kişilerin itiraz haklarının değerlendirilmesi | İtiraz dilekçesi, karşı görüş yazısı | 2 ay (itiraz süresi) | İtirazlara 1 ay içinde yanıt verilmeli |
| Tescil Belgesi ve Koruma Süresi | Yasal koruma statüsünün kazanılması | Tescil belgesi | 20 yıl (patent), 10 yıl (marka) | Düzenli yenileme gerekli |
Sonuç
Sonuç olarak, marka patent başvurusu yapmak, fikri mülkiyet haklarınızı korumak için atmanız gereken önemli bir adımdır. Türkiye’de son yıllarda başvuru sayılarındaki artış, girişimcilerin bu konuya ne kadar önem verdiğini gösteriyor. Başvuru sürecinde doğru hazırlık yapmak, uygun marka sınıfını belirlemek ve kapsamlı bir araştırma gerçekleştirmek, başarı şansınızı büyük ölçüde artırır.
Başvuru dosyanızı hazırlarken, tüm belgelerin eksiksiz olduğundan emin olmalısınız. Özellikle patent başvurularında tarifname ve istemlerin doğru bir şekilde hazırlanması, buluşunuzun korunma kapsamını doğrudan etkiler. Ayrıca, başvurunuzu Türk Patent ve Marka Kurumu’na iletmenin farklı yolları mevcut; bu nedenle sizin için en uygun olanı seçmek oldukça önemlidir.
Marka tescil belgenizi aldıktan sonra, koruma süresinin devam etmesi için düzenli yenileme işlemlerini takip etmelisiniz. Markalar için koruma süresi 10 yıl, patentler için ise 20 yıldır; bu süreler, haklarınızı sürdürmek için yenileme gerektirdiğinden, bu tarihleri kaçırmamanız gerekir.
Bir diğer önemli nokta, tescil sonrası haklarınızı aktif bir şekilde korumaktır. Markanızı veya patentinizi düzenli olarak izlemeli ve olası ihlallere karşı hızlı bir şekilde önlem almalısınız. Aksi takdirde, emek verdiğiniz fikri mülkiyetiniz risk altına girebilir.
Tüm bu adımları takip ederek ve gerektiğinde uzman desteği alarak, fikri mülkiyet haklarınızı güvence altına alabilir ve yenilikçi fikirlerinizin korunmasını sağlayabilirsiniz. Unutmayın ki, başarılı bir marka patent başvurusu, işletmenizin büyümesi ve rekabet avantajı elde etmesi için sağlam bir temel oluşturur.
Temel Çıkarımlar
Marka ve patent başvuru sürecinde başarılı olabilmek için stratejik bir planlama yapmak ve doğru adımları izlemek oldukça önemlidir.
İşte bu süreçte dikkat etmeniz gereken en önemli noktalar:
• Kapsamlı bir ön araştırma yapın: Başvuru öncesinde benzer marka veya patentleri kontrol etmek, reddedilme riskini %80 oranında azaltır ve zaman ile maliyet tasarrufu sağlar.
• Doğru marka sınıfını seçmek hayati bir öneme sahiptir: Nice Sınıflandırması’na göre 45 kategoriden uygun olanları seçmek, yasal koruma kapsamınızı belirler ve gelecekteki genişleme planlarınızı güvence altına alır.
• Teknik dokümantasyonu eksiksiz bir şekilde hazırlayın: Patent başvurularında tarifname, istemler ve özet doğru bir şekilde hazırlanmadığında koruma kapsamı daralır veya başvuru reddedilir.
• İtiraz sürecini aktif bir şekilde yönetin: Marka bülteni yayınlandıktan sonraki 2 aylık itiraz süresinde gelen itirazlara 1 ay içinde teknik hukuki yanıt vermek, başarı şansını artırır.
• Koruma sürelerini takip edin: Markalar 10 yıl, patentler ise 20 yıl korunur; ancak düzenli yenileme yapılmazsa haklar kaybedilir ve fikri mülkiyet kamuya mal olur.
Türkiye’de 2024 yılında patent başvuru sayısının 10.186’ya ulaşması, fikri mülkiyet haklarına verilen önemin arttığını gösteriyor. Türk Patent ve Marka Kurumuna (TÜRKPATENT), 2025 yılının ilk çeyreğinde 3 bin 169 patent başvurusu yapıldı. Bu başvuruların 1464’ü yerli, 1705’i ise yabancı kaynaklı oldu. Bu süreçte profesyonel destek almak, teknik detayların doğru bir şekilde yönetilmesini sağlar ve başvurunuzun başarı şansını önemli ölçüde artırır.