Endüstriyel Tasarım tescili, endüstride üretilen, nihai kullanıcıya yönelik ürünlerin, işlevsellik, hedef kitlenin beğenisine ve kullanıcının ihtiyaçlarına uygunluk gibi ölçütleri gözeterek fikren geliştirilmesi ve üretime uygun yeni bir ürün olarak projelendirilmesidir.
Endüstriyel tasarım; ürünün insanla ilişkisini, ürünün kullanımı sırasındaki konforunu, sağlıklı ve güvenli oluşunu sağlama çalışmaları içerir. Bunlara ihtiyaç duyan tüketiciye bu ürünü ulaştırmak amacıyla, o ürüne yüklediği bütün görsel, estetik ve fonksiyonel değerlerin bütünü üzerinde çalışır. Ayrıca tasarımcı, endüstriyelliğin gerekleri doğrultusunda, insanın ihtiyaçlarına cevap verirken aynı zamanda kendisini istihdam eden, tasarladığı ürünü üretip pazarlayacak olan girişimciye de ürün üzerinde rekabet avantajı sağlayacak bir farklılık yaratma çabasındadır.
Tasarım tescili, ürünlerin dış görünümünü koruyan bir sınaî mülkiyet hakkıdır. Endüstriyel tasarım tescili, 1995 yılından bu yana 554 sayılı Endüstriyel Tasarımların Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname uyarınca tescil edilerek koruma altına alınmaktadır. Tescili yapılmış tasarım sahibine, “Endüstriyel Tasarım Tescil Belgesi” verilir. Tescilli tasarımların koruma süresi başvuru tarihinden itibaren 5 yıldır. Bu sürenin beşer yıllık dönemler halinde yenilenmek üzere toplam 25 yıla kadar uzatılma imkanı mevcuttur.
Türkiye’de bu konuda yine sınai mülkiyet haklarını koruma altına alınmasını sağlayan Türk Patent ve Marka Kurumu faaliyet göstermektedir.
Tasarım tescili yaratıcı fikirlerin ve çalışmaların korunması açısından ve yeni fikirlerin yaratımına teşvik açısından önemlidir. Pek çok alanda endüstriyel tasarım konusu geçerlidir. Endüstriyel tasarım süreci geniş bir süreçtir. Bir ürünün hem dış hem de fonksiyonel nitelikleriyle yaratılmasından başlar, ambalaj tipi, rengi ve desenleriyle sürer, reklamları, halka duyurumu ve ilanları ile devam eder ve tüketici üzerindeki etkilerin değerlendirmesi ile son bulur.
Endüstriyel yolla ve elle üretilen bütün ürünlerin dış görünümleri tasarım tesciliyle koruma altına alınabilmektedir. Örneğin; ürünlerin ambalajları, ambalajlarının üzerindeki desenler, kumaş desenleri, konfeksiyon ürünlerinin modelleri, mobilyaların modelleri, makinelerin dizaynları, araçların dizaynları, araçların yedek parçaları tasarım tesciliyle koruma altına alınabilmektedir. Yeni ve ayırt edici niteliğe sahip olmak koşuluyla bir eşyanın şekli veya kumaş deseni, ayakkabı veya pantolon modeli, ürünlerin ambalajı gibi birçok şey tasarıma konu olur.
Tüketiciler tarafından bilinen ve kullanılan tasarımların dışında, farklı bir dizayn ile üretilen ürünlerin yeni ve özgün tasarımları, sahibine ticari olarak avantaj sağlar. Piyasada sahibi olan markaya rekabet üstünlüğü veren tasarımlar, taklit edilmesine izin verildiği takdirde ise rekabet ortamında ciddi bir düşüşe sebep olur. Firmalar rekabetin kötü etkilerinden korunmak için ve en önemlisi rekabette üstün olmak için görsel yenilikler de üretmeli ve bu yeniliklerini tasarım tescilleri ile koruma altına almalıdırlar.
Bu anlamda tasarıma yüklenen amaç, ürünün işlevselliğine katkıda bulunmak ve ürünün görünümünü değiştirerek pazarlamaya yardımcı olmaktır. Serbest rekabet ortamında rakipler, müşteri memnuniyetini sağlamak için reklamlarında ürün imajını marka ve tasarım ile öne çıkarmaktadırlar.
Sınırların kalktığı küresel rekabet ortamında, sektörde faaliyet gösteren diğer firmalarla yarışta öne çıkmak, müşteri beklentilerine cevap vermek ve memnuniyetini en üst seviyeye çıkarmak, ürün kalitesinin artırılması, etkin pazarlama faaliyetleri ile yapılabileceği gibi günümüz ekonomisinde tasarım yolu ile bu hedefe ulaşmış birçok kuruluş bulunmaktadır.
Yapılan araştırmalar, tüketici ürün tercihinde marka, kalite, fiyat gibi unsurların yanı sıra ürünlerin dış görünümünün de oldukça etkili olduğunu göstermektedir. Hatta çoğu zaman tüketiciye aynı kaliteyi sunan iki ürün arasında, dış görünüş ürün tercihinde en etkin rolü üstlenmektedir.
Bu nedenle, yeni, sürekli değişim gösteren insan ihtiyaçlarına cevap verebilen, ergonomik ve estetik niteliğe sahip tasarımlar ortaya çıkarmak, fikir sahiplerine ekonomik anlamda gün geçtikçe artan kazanımlar sağlamaktadır.
Son olarak bir ürünün dış görünüşü en az ürün kalitesi kadar önemlidir. Yapılan tasarım çalışmaları, size, firmalarınıza ve ülkemize önemli katkılar sunabilir. Bundan dolayı sınaî mülkiyet hakları tescil işlemleri ile koruma altına alınmalıdır.